fbpx

Η συγχώρεση, η θεάρεστος νηστεία, και οι επίγειοι και ουράνιοι θησαυροί (Η δύναμη της συγχώρησης)

Η συγχώρεση, η θεάρεστος νηστεία, και οι επίγειοι και ουράνιοι θησαυροί (Η δύναμη της συγχώρησης)



Ηχογράφηση (και κείμενο με δυνατότητα εκτύπωσης για παραιτέρω μελέτη) από την ομιλία του πατήρ Βαρνάβα Γιάγκου στον Ιερό Ναό Παναγίας Λαοδηγήτριας στην Θεσσαλονίκη, την Κυριακή στις 10-3-19 της ευαγγελικής περικοπής του Κατά Ματθαίου 6, 14 - 21 με τίτλο "Η δύναμη της συγχώρησης"

Η συγχώρεση είναι ένα πολύ βαθύτερο και πιο πλούσιο και ανοικτό γεγονός από το να ξεχάσω κάτι κακό που μου έκανε ο άλλος και αυτό είναι η αρχή! Αλλά δεν μπορεί να το κάνει ο άνθρωπος αν δεν έχει πνευματικές προϋποθέσεις- π. Βαρνάβας


Η δύναμη της συγχώρησης

Τελευταία μέρα πριν από τη Μεγάλη Σαρακοστή και η εκκλησία ήδη μας έχει ετοιμάσει, μας έχει προετοιμάσει για αυτή την πορεία που σημαίνει μία πιο σύντομη προσπάθεια ποιο ουσιαστική προσπάθεια πνευματική για να βρούμε τον πραγματικό λόγο ύπαρξης μας να μπούμε στην πορεία αυτήν της ζωής που είναι ο Θεός.

Σαν τελευταίο εφόδιο αυτής της πορείας, σε αυτή τη διαδικασία προετοιμασίας μας θέτει η εκκλησία την συγχώρηση. Ο Κύριος ο ίδιος λέει, “δεν δέχομαι την προσφορά σας αν δεν είστε μεταξύ σας ενωμένοι και αγαπημένοι”. Όπως λέει ο άγιος Χρυσόστομος αρνείται το δώρο του ο Θεός γιατί θέλει τα παιδιά -εμείς- να είμαστε ενωμένοι συγχωρεμένοι για να έχει καρπό αυτή η πραγματική μας προσπάθεια.

Η έννοια της συγχώρεσης είναι βασική στην πνευματική ζωή. Συγχωρώ δεν σημαίνει δίνω συγχωροχάρτι σε κάποιον ή διαγράφω κάποια οφέλη αλλά κάτι πιο βαθύ και πιο ουσιαστικό. Συγχωρώ, -δηλαδή μπαίνω στον ίδιο χώρο, συνυπάρχω αγαπητικά με κάποιον. Αλλιώς μιλούμε για τη στεναχώρια· η στενοχώρια, ο στενός χώρος είναι η ανικανότητα του ανθρώπου του να ανοιχθεί στον άλλο και να σχετιστεί. Γιατί βάζουμε ως οχυρά μας, τα δίκαια μας, τη λογική μας και μας ανοίγει η εκκλησία, μας προτείνει ο ίδιος ο Κύριος αυτό το άνοιγμα της συγχώρεσης.

Ο πιο σύντομος δρόμος σωτηρίας μας είναι η συγχώρεση. Κατορθώματα δεν έχουμε, αρετές δεν έχουμε, αυτό που όλοι το μπορούμε· γιατί άλλος μπορεί να μην έχει την ικανότητα της νηστείας κάποιας προσπάθειας ασκητικής που προτείνει η εκκλησία μας, όμως ούτε μόρφωση απαιτείται ούτε χρήμα απαιτείται ούτε σωματική υγεία απαιτείται, αλλά απαιτείται διάθεση ψυχής να είναι ανοιχτός στον άλλον, να είναι συγχωρητικός.

Ο ποιο ασφαλής και σύντομος δρόμος για να γευτούμε τα δώρα και την αγάπη του Θεού είναι αυτός. Ιδίως όταν συγχωρούμε αυτούς που μας αδίκησαν. Το μεγαλύτερο άθλημα, η πιο πνευματική κίνηση, η πιο πνευματική στάση που μπορούμε να κάνουμε, αυτήν είναι. Ούτε τα αλάδωτα μας ούτε οι μακριές προσευχές μας ούτε η μόρφωσή μας ούτε η κοινωνική μας δράση. Αυτό κυρίως που συγκινεί τον Θεό και ελκύει το έλεος και την αγάπη του Θεού είναι το πνεύμα της συγχωρήσεως.
Όχι ένα πνίξιμο “άντε -σε συγχωρώ” αλλά από την καρδιά μας. Με αυτό τον τρόπο ανοίγουν οι ουρανοί, με αυτό τον τρόπο φωτίζεται η καρδιά μας, καθαρίζεται η καρδία μας, με αυτόν τον τρόπο βλέπουμε τον Θεό, με αυτόν τον τρόπο λαμβάνουμε όλα τα δώρα και τις πνευματικές ευλογίες του Θεού.

Η συγχώρηση, αν το προσπαθήσουμε, θα δούμε ότι είναι ένα άνοιγμα στην χαρά του Θεού. Το λέει και η λέξη “συγχωρώ”, μένω στον ίδιο χώρο· το αντίθετο είναι στενοχώρια. Τι είναι η στενοχώρια; αυτός ο εσωτερικός μου βιασμός να προστατεύσω τον εαυτό μου και να μην έχω άνεση χώρου και για τον άλλον. Το μεγαλύτερο ασκητικό κατόρθωμα είναι να περιορίσω τον χώρο μου για χάρη του άλλου. Το μεγαλύτερο πνευματικό κατόρθωμα είναι να κάνω τον άλλο που είναι δίπλα μου να αισθάνεται μεγάλος, όχι να τον εξαφανίζω, όχι να τον εξουθενώνω, όχι να το σμικρύνω.
Δηλαδή η πνευματική πορεία δεν είναι αυτό που φανταζόμαστε και έχουμε κατά νουν -κάποια κατορθώματα να επιτύχουμε να αποφύγουμε κάποιες αμαρτίες.

Αλλά κυρίως η περίληψη όλης της αρετής είναι αυτό το πράγμα. Η κεντρική ιδέα όλης αυτής της αρετής είναι αυτή η δυνατότητα να κάνω τον άλλο που είναι κοντά μου να νιώθει σπουδαίος σημαντικός, μέγιστος, να του δίνω αξία. Και αυτό είναι το άνοιγμα δηλαδή, χρειάζεται να καταλάβουμε ότι συγχώρεση είναι ένα πολύ βαθύτερο και πιο πλούσιο και ανοιχτό γεγονός από το να ξεχάσω κάτι κακό που μου έκανε ο άλλος κι αυτό είναι η αρχή αλλά δεν μπορεί να το κάνει ο άνθρωπος αν δεν έχει πνευματικές προϋποθέσεις, δεν θα πιάσω τον εαυτό μου να τον βιάσω αλλά τον ξεζουμίσω για να πείσω ότι πρέπει να ξεχάσω κάτι κακό που μου έκανε ο άλλος. Αυτό θα μου βγάλει άλλα προβλήματα, ψυχολογικά, σωματικά, θα μου φέρει θυμό εσωτερικό θα γίνει κατάθλιψη θα γίνει οργή θα πάρει κάποια μορφή τέλος πάντων. Αλλά η πραγματική συγχώρεση προϋποθέτει να έχω γευτεί εγώ το έλεος και τη συγχώρεση του Θεού. Αλλά για να μπορέσω να γευτώ το έλεος του Θεού χρειάζεται να καταλάβω ότι και εγώ είμαι μακριά του. Από τη στιγμή που καταλαβαίνω ότι είμαι μακρυά του, ότι πρόσβαλλα την αγάπη του ήδη είμαι κοντά στο έλεος και την αγάπη του Θεού.

Είδατε στον “άσωτο υιό”, δεν πρόλαβε να πει καν το ήμαρτον. Διάθεση ψυχής κοιτάει ο Θεός. Η διάθεση ψυχής ξεκινά από το να αναγνωρίσουμε εμείς την αποτυχία μας, την πτώσης μας. Μα κάποιος θα πει “κάποιος έκανε μεγαλύτερη αμαρτία από μένα”, είναι όλα σχετικά· δεν ήταν μέτρα τα δικά μας και τα μάτια τα δικά μας, άλλες προϋποθέσεις έχει ο ένας, άλλες ο άλλος· άλλη ιδιοσυγκρασία έχει ο ένας, άλλη ο άλλος. Η διάκριση της μεγάλης ή της μικρής αμαρτίας εξαρτάται από το πόσο αληθινοί είμαστε με τον εαυτό μας, πόσο αναζητούμε την αλήθεια πόσο ποθούμε την την αλήθεια, πόσο ποθούμε τον Θεό. Είμαστε ψυχροί, γιατί μπορεί κάποιος να είναι λόγω χαρακτήρος, λόγω παιδείας, λόγω συμπεριφοράς, λόγω ιδιοσυγκρασίας να ελέγχει τον εαυτό του αλλά να μην ποθεί τον Θεό και κάποιος άλλος λόγω χαρακτήρος, λόγω συνθηκών που έζησε που μεγάλωσε να έχει μία ροπή σε κάποιες αδυναμίες αλλά να κλαίει να ποθεί και να αναζητεί τον Θεό.

Ποιος είναι ενώπιος του Θεού ο πιο αποδεκτός. Άρα καταλαβαίνουμε ότι όλα αυτά είναι σχετικά. Η έννοια της αμαρτίας δεν είναι η παράβαση κάποιου κώδικα συμπεριφοράς και κανόνων αλλά η αμαρτία ή η αρετή ως πρώτη κίνηση έχει το πόσο παίρνουμε στα σοβαρά τη ζωή μας. Πόσο ψάχνουμε να βρούμε το λόγο που ζούμε, πόσο είμαστε ανοιχτοί να γευτούμε Θεό, περισσότερο Θεό.

Η εκκλησία δεν μας ταΐζει αρετές ούτε μας δίνει μια πρόταση ηθικού βίου αλλά έχει τη δυνατότητα να μας χορτάσει από Θεό, να μας χορτάσει από ζωή. Ο άγιος ο ενάρετος είναι αυτός που είναι διψασμένος για αυτή τη ζωή, που πείνα και δίψα αυτή τη ζωή, δεν είναι ένα εξωτερικό σχήμα κάποιας τάσης ζωής ή συμπεριφοράς.

Και αυτό μας δίνει μεγάλη Σαρακοστή. Είναι μία στάση και μία πρόταση ζωής να βγούμε από τη μιζέρια μας, να πάρουμε στα σοβαρά τη ζωή μας δηλαδή να σεβαστούμε την καρδιά μας και να της δίνουμε ζωή και όχι θάνατο, τροφή και όχι σκουπίδια, δηλαδή είναι μία εσωτερική στάση ζωής επανεκκίνησης, επανατοποθέτησης να βρω τον λόγο για τον οποίο ζούμε. Κάνουμε πολλά πράγματα εξωτερικά μηχανικά με μανία χωρίς να ξέρουμε ποιος είναι ο λόγος που κάνουμε πράγματα, αυτή η απουσία του λόγου ζωής και του λόγου και νοήματος που κάνουμε κάτι μας φέρνει ταλαιπωρία κούραση μιζέρια θλίψη ταλαιπωρία. Και αυτό το πράγμα προσπαθούμε να το δικαιώσουμε με το να υπερέχουμε και να υπερισχύουμε έναντι των άλλων και ένας άνθρωπος που θέλει να υπερισχύει και να υπερέχει των άλλων και να κυριαρχεί πάνω στους άλλους δεν ανέχεται να αδικείτε και κατά επέκταση δεν μπορεί να συγχωρέσει.
Όταν όμως βρούμε τον πραγματικό λόγο ζωής είμαστε ήσυχοι αναπαυμένοι, δεν ζητούμε τον άλλον για να τον ξεζουμίσουμε, ζητούμε τον άλλον για να τον αναπαύσουμε, να τον διακονήσουμε, να μοιραστούμε τη χαρά της ζωής.

Η μεγάλη Σαρακοστή έχει αυτό το εξής παράδοξο. Όπως όλα τα πνευματικά είναι παράδοξα. Να πενθούμε και να χαιρόμαστε. Να πενθούμε την απώλεια της χάριτος του Θεού την απομάκρυνση και να χαιρόμαστε γιατί από τη στιγμή που το το συνειδητοποιούμε ταυτόχρονα είναι κοντά μας ο Θεός και μεταποιείται η θλίψη σε χαρά και γίνεται πανηγύρι και καταλαβαίνει ότι το πανηγύρι μέσα στην εκκλησία έρχεται μέσα από τον πόνο μέσα από τη θλίψη μέσα από την αποτυχία μέσα και από την αμαρτία μας την οποία αναγνωρίζουμε και διαπιστώνουμε τις δυνατότητές μας ότι δεν έχουμε δυνατότητες χωρίς τον Θεό.

“Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν”, και αυτή η συνειδητοποίηση μας ελευθερώνει, μας κάνει άνετους μας κάνει απλούς και καταλαβαίνει ότι ο καθένας που είναι δίπλα μας κοντινός μας και μακρινός μας είναι ένας ταλαίπωρος όπως και εμείς που ψάχνει τη ζωή και ακόμη δεν τη βρήκε. Και όσο παιδεύουμε τον άνθρωπο που είναι σκοτισμένος για να τον πούμε “βρε τι κάνεις”, πιο πολύ το πνιγούμε, γιατί οι αμαρτίες μας είναι η άγνοιά μας. Αυτό που έχω ανάγκη είναι η γνώση και η επίγνωση της ζωής και η εμπειρία του Θεού.

Η μεγάλη Σαρακοστή λοιπόν είναι μία ευκαιρία επίγνωσης της αγάπης του Θεού, είναι μία ευκαιρία να αρνηθούμε την άγνοια και να μπούμε σε αυτή την εμπειρία της ζωής και τότε θα καταλάβουμε τι σημαίνει συγχώρεση και θα καταλάβουμε ποιος είναι ο πλούτος, η χάρις, και η ελευθέρια της συγχώρησης και ότι αυτό που έκανε ο Χριστός καλούμαστε και εμείς να μιμηθούμε. Ότι σταυρώνεται, θυσιάζεται αγαπητικά, βγαίνει από τον εαυτό Του για χάρη των δικών του ανθρώπων που τον πλήγωσαν, για να μπορούμε και εμείς αυτούς που μας πλήγωσαν να μην τους περιφρονούμε αλλά να τους αγκαλιάζουμε. Τότε γινόμαστε συγγενείς με το Χριστό, τότε γινόμαστε φίλοι του Χριστού, τότε γινόμαστε ένα με το Χριστό.

ΣΧΟΛΙΑ

1 υπέροχος! γεμάτος αλήθεια!
~ Giouli Desp

2 Μόνο ένας άνθρωπος που βιώνει αγιοπνευματική κατάσταση μπορεί να ερμηνεύσει σωστά το ευαγγέλιο και τα πατερικά κείμενα!!!! Άξιος!!!! Επιτέλους ένας άνθρωπος με κοινό πνεύμα, ανοιχτό μυαλό, ξύπνιος κατά θεόν ελπίζω να τον μιμηθούν και άλλοι κληρικοί για να γεμίσουν οι εκκλησίες από λαόν!!!
~ Βάγια Μ.

Πηγή: Σελίδα Facebook: Πατήρ Βαρνάβας Γιάγκου - Ομιλίες

Additional Info

Ευαγγελικό Ανάγνωσμα:
Κατά Ματθαίου 6, 14-21
YouTube Κανάλι:
atkdi3
Last modified onΤρίτη, 09 Απριλίου 2019 10:17
(3 votes)
Read 2960 times
Tagged under :