Κυριακή Ε΄ των Νηστειών (οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας) - "Πνευματική ανατροπή"

Πνευματική ανατροπή

Ο Κύριος σήμερα λέει ένα λόγο περίεργο, περίεργο για τον τρόπο σκέψεως μας το συνηθισμένο τρόπο σκέψεως. Όταν οι δύο μαθητές του ζήτησαν να έχουν την πρωτοκαθεδρία όταν έρθει στη δόξα του, -ένας δεξιά του και ένας αριστερά του- και οι υπόλοιποι μαθητές θορυβηθήκαν, αγανάκτησαν για αυτό που ζητούσανε που αποτυπώνει αυτό που πραγματικά ζούμε στην κοινωνία μας που υπάρχει ο ανταγωνισμός η σύγκριση, η διάθεση κανείς να έχει την πρώτη θέση, η αντίδραση των άλλων… Σε αυτό το κλίμα το κοσμικό το μεταπτωτικό έρχεται ο Κύριος και λέει, αυτό είναι το σύστημα του κόσμου έτσι άρχουν και εξουσιάζουν τα έθνη, αυτό να μη γίνει σε σας, σε σας να ισχύει ένας άλλος λόγος μία άλλη στάση ζωής, ποια; αυτός που θέλει να είναι πρώτος (λέει) δεν είναι πάντων δούλος και αυτός που θέλει να είναι μέγας να είναι διάκονος όλων.

Ανατρέπει τον τρόπο σκέψεως μας. Όλη η ζωή μας στο κέντρο της έχει αυτήν την προβληματική. Η σύγκρουση που έχουμε, η στενοχώρια που νιώθουμε, η αίσθηση ότι δεν μας αγαπούν, ότι μας προδίνουν οι άνθρωποι αποτυπώνει αυτή την θέση, θέλω να έχω την πρώτη θέση, θέλω να κατευθύνω εγώ τα πράγματα, θέλω να κυριαρχώ εγώ πάνω στα πράγματα και όταν μας αδικούν οι άνθρωποι ο πόνος μας αντί να είναι δημιουργικός γίνεται παράπονος, και γκρινιάζουμε και παραπονούμαστε.

Έρχεται ο Κύριος λοιπόν και ανατρέπει αυτό και λέει θέλεις να 'σαι πρώτος; να είσαι δούλος άλλων. Θέλεις να είσαι μέγας, σπουδαίος; να γίνεις διάκονος όλων. Να έχεις δηλαδή τα πρωτεία στη διακονία. Αυτός ο λόγος είναι ανατρεπτικός. Δεν υπακούει στην κοινή σκέψη την ανθρώπινη, στο σύστημα που σκεφτόμαστε που μιλάει για αυτοεκτίμηση αξιοπρέπεια όρια και κουραφέξαλα· και αυτά είναι πάρα πολύ σωστά στο βαθμό που ο άνθρωπος δεν έχει ανοιχτεί στη χάρη του Θεού. Είναι πολύ σωστά για να μπορούν οι άνθρωποι να ψευτοζούν τα ψευτοζούμε δηλαδή να είμαστε λειτουργικοί. Το θέμα είναι, θέλουμε να είμαστε λειτουργικοί ή να έχουμε ζωή. Θέλουμε να βρούμε μία λύση πρακτική να καταλάβουμε να ερμηνεύσουμε για να μπορούμε να προχωρήσουμε στη ζωή μας ή θέλουμε να αναπτυχθεί μέσα μας η ζωή, η ζωή του Θεού.

Είναι δύο τελείως διαφορετικά πράγματα. Στον άνθρωπο που μιλάει· ότι χρειάζεται να αγαπάς τον εαυτό σου τα όρια σου και να έχεις αυτοσεβασμό και όλα αυτά τα πολύ ωραία και θαυμάσια, πως αντέχει ο λόγος ότι πρέπει να 'σαι δούλος όλων για να είσαι πρώτος. Δεν αντέχει, δεν είναι λογικό αυτό. Ο Θεός δεν θα μας πει λογικά πράγματα να ξεπεράσει τη λογική να μας αποκαλύψει τη ζωή. Αυτό που προτείνει δεν είναι μία κατάσταση που την οφείλουμε, να πιέσουμε τον εαυτό μας να την κάνουμε γιατί χωρίς προϋποθέσεις δεν μπορεί να γίνει αυτό.

Προϋπόθεση είναι η εμπειρία της αγάπης του Θεού, στην ουσία δηλαδή να εκτιμήσεις αληθινά τον εαυτό σου και τον εκτιμάς αληθινά ως ύπαρξη πραγματικά εάν γεύεσαι την ζωή, εάν γεύεσαι τον Θεό. Άρα στην ουσία δεν είναι δύο διαφορετικά πράγματα το κοσμικό και το πνευματικό. Ο άνθρωπος που μπορεί να είναι διάκονος όλων είναι πρώτος, προηγήθηκε κάτι άλλο μέσα του· τα πρωτεία της αποκάλυψης της ζωής που είναι η χάρις του Θεού. Εμείς δεν το καταλαβαίνουμε γιατί είμαστε στερημένοι από αυτή τη ζωή, λειτουργούμε με διάφορους τεχνητούς τρόπους για να ορίσουμε τον εαυτό μας αλλά η καρδιά μας είναι νεκρή. Πρώτος λέει να είναι πάντων έσχατος. Μα αυτός που έγινε έσχατος όλων είναι γιατί πρώτα έγινε πρώτος. Αγάπησε τον εαυτό του όπως του τον αποκάλυψε ο Θεός όπως μας έκανε ο Θεός μέσα στη χάρη του. Άρα η ιστορία δεν είναι δύο διαφορετικές λογικές μόνο είναι κάτι πιο βαθύ. Άνθρωπος που δεν γεύθηκε αυτή τη ζωή δεν είχε την πληρότητα της ζωής δεν έχει τη χαρά της ζωής, δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Αν το κάνει θα αρρωστήσει ακόμη περισσότερο, και όχι πνευματικά, και ψυχολογικά ακόμα. Άρα η βάση όλων αυτών είναι, σαν να μας λέει ο Χριστός, - για να σου δώσω μία κατάσταση να καταλάβεις πού βρίσκεσαι. Δεν μπορείς να είσαι δούλος όλων, δεν μπορείς να είσαι διάκονος όλων; είσαι κακομοίρης είσαι ελλιπής, θα βασανίζεσαι και θα αγανακτείς γιατί κάποιος σου πήρε την θέση. Άρα πάνε δες τι σου γίνεται, βρες την ζωή.

Η ζωή σου και η πληρότητας σου δεν είναι να καταξιώνεσαι έναντι των άλλων και να σε δοξάζουν αλλά είναι ο σεβασμός της καρδιάς σου. Του να σεβαστείς αυτό που είσαι και αυτό που σε έκανε ο Θεός και να ζητήσεις την “καλήν αλλοίωσιν” την αλλοίωση μέσα στη χάρη του Θεού. Γιατί πρέπει να αποφασίσουμε, τι θέλουμε; απλώς να είμαστε λειτουργικοί στη ζωή ή να έχουμε ζωή. Δηλαδή να καταλάβουμε να συνεννοηθούμε να βάλουμε κάποιους όρους κάποιους νόμους κάποιους κανόνες να βγει μια άκρη, σκάμε στο τέλος, εντάξει βγήκε μια άκρη, και τι έγινε, πεθαμένοι θα είμαστε πάλι. Η ιστορία είναι να αποκαλυφθεί η ζωή μέσα μας. Αυτό λέει ο Χριστός, δεν έρχεται γιατί έτσι του κατέβηκε να μας βασανίζει δίνοντας κάτι και να εντυπωσιάσει. Αυτό το γεγονός και αυτή η πρόταση δείχνει που είμαστε, πόσο υγιείς είμαστε ή είμαστε μέσα στην αρρώστια μας. Για αυτό όταν δεν έχουμε την τάση να βγαίνουμε από τον εαυτό μας να δίνουμε χαρά στον άλλον, όταν ο πόνος μας γίνεται παράπονος και γκρινιάζουμε και απαιτούμε από τον άλλο και έχουμε χίλιους δυο λογισμούς, είναι κάποια καμπανάκια ότι δεν πάμε καλά. Μα να έχουμε αυτοεκτίμηση. Την αυτοεκτίμηση; να σου πει κάποιος τι χαρίσματα έχεις; να καταλάβεις ότι δεν είσαι για πέταμα; -καλά κι αυτά. Η βαθιά αυτοεκτίμηση είναι να δεις ότι είσαι ένας χάλια άνθρωπος και ο Θεός είναι απολύτως δικός σου και σε αγαπάει και σου δίνεται ολοκληρωτικά, και σου γίνεται τροφή.

Τι αυτοεκτίμηση είχε η αγία Μαρία, η Αιγυπτία, πόρνη ήταν 17 χρόνια και την έχουμε αγία και την προσκυνούμε. Τι έγινε μέσα της; ήρθε κάποιος και της έκανε μία ψυχανάλυση να δει πόσο αξίζει; είδε τα χάλια της, έφτασε στα όριά της και είχε εγγυήτρια την Παναγία και της δείξει μία άλλη διέξοδος ζωής. Αν δεν πατώσουμε εάν δεν πάμε στην κόλαση, δεν μπορούμε να βρούμε την ζωή. Ήταν τελείως μόνη, διαλυμένη, και βγήκε σ’ αυτή την αναζήτηση της πραγματικής ζωής, γιατί και η διάθεσή της για την αμαρτία ήταν η αναζήτηση του Θεού με ένα λάθος τρόπο. Ο πόθος για την αμαρτία ήρθε να καλύψει κενά μέσα της που δεν της έδινε ο συνηθισμένος τρόπος ζωής των ανθρώπων, -το σύστημα το κανονικό, να κάνει οικογένεια και να πορευτεί- δεν την γέμιζε αυτό. Έβλεπε ότι αυτό δεν έχει ζωή μέσα της και έψαχνε, ψηλαφούσε με ένα λάθος τρόπο την αγωνία της να βρει ζωή και να καλυφθεί, και τα έκανε θάλασσα, αλλά εκεί που είσαι αποτυχημένος εκεί που είσαι χαμένος, -άλλη ανατροπή αυτή της εκκλησίας μας, δεν έχει τα ηθικά μέτρα του κόσμου, “ένα και ένα κάνουν δύο”- η ηθική είναι ποια; ποθείς την ζωή; είσαι διαλυμένος μέσα σε αυτόν τον πόθο; κατάλαβες ότι χρεοκόπησες; ή προσπαθείς να πεις στον εαυτό σου ότι δεν χρεοκόπησες τελείως. Μα γιατί· ας παραδοθούμε στην αγάπη του Θεού. Δεν βάζει προϋποθέσεις ο Θεός, γιατί φοβόμαστε να αποκαλυφθούμε, γιατί φοβόμαστε στον εαυτό μας καταρχήν να αποκαλυφθούμε, γιατί αμυνόμαστε; όσο αμυνόμαστε δεν αφήνουμε την χάρη του Θεού να έρθει. Να παραδεχτούμε τα χάλια μας· δεν θέλει κάτι σπουδαίο.

Η αγιότητα δεν είναι αναμαρτησία· είναι το ποσοστό μετανοίας μας, δηλαδή το ποσοστό πόθου μας για το Θεό.

Πόσον Θεόν θέλουμε να λάβουμε. Η μετάνοια είναι ο δρόμος που οδηγεί στα υπόλοιπα· η μετάνοια η πραγματική, η αλλαγή κατεύθυνσης ζωής, πόλου αναφοράς ζωής. Αν γίνει αυτή η ανατροπή μέσα μας και υπάρχει αυτός ο συγκλονισμός τότε αυτομάτως η “γη καρποφορεί”, πάμε αλλού χωρίς κανείς να μας εξηγεί να μας καθοδηγεί το κήρυγμα του Παύλου, τίποτα, τίποτα, αυτά δεν λένε τίποτα. Εάν δεν συγκλονιστούμε μέσα μας σε αυτή την αποτυχία και δεν συγκλονιστούμε μέσα στο έλεος και στην άπειρη αγάπη του Θεού, τίποτα δεν γίνεται. Τότε είναι οι πραγματικές ανατροπές, τότε ο άνθρωπος οδηγείται με ένα μυστήριο τρόπο σε μία πραγματική ελευθερία.

Το ερώτημα λοιπόν που μας θέτει η οσία Μαρία η Αιγυπτία, που μας βάζει με τον λόγο του ο Κύριος μας είναι άλλος. Θέλουμε να ζήσουμε ή όχι; σεβόμαστε την καρδιά μας ή όχι; θέλουμε πραγματικά να πάρουμε απόφαση να αλλάξουμε την ύπαρξή μας; όχι για να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι, να πάρουμε απόφαση να ποθήσουμε τη ζωή και να είμαστε σταθεροί σε αυτή την απόφαση και αυτό να έχει κόστος, να έχει κόπο, να έχει ρίσκο, σ’ αυτό. Εμείς όμως φοβόμαστε ότι ο Θεός θα μας στερήσει αυτά που προγραμματίζουμε και ονειρευόμαστε αλλά αυτά που προγραμματίζουμε και ονειρευόμαστε δεν έχουν ζωή, συνήθως, είναι ένα πυροτέχνημα που εξαφανίζεται.

Ο άνθρωπος είναι πλασμένος για τη ζωή που δεν δαπανάται και δεν ξοδεύεται· για αυτά μας έχει καλέσει η εκκλησία μας. Αυτό μας λέει και η εκκλησία μας την Πέμπτη Κυριακή των Νηστειών που θέτει ως πρότυπο ζωής το πρότυπο μετανοίας της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας για να σου πει. Εσύ και αν ακόμα δεν έκανε την προσπάθειά σου και δεν ξεκίνησες έστω και την τελευταία στιγμή της Σαρακοστής· μιλά για τους ραθυμοτέρους η εκκλησία, μας δείχνει παράδειγμα, πόρνη ήταν και όχι απλώς δικαιώθηκε και την δικαίωσε ο Θεός· τη βάλαμε εικονοστάσι και την προσκυνούμε.

Γιατί αυτό που μετρά είναι η μετάνοια και μετάνοια σημαίνει πόσο ποθούμε τον Χριστό, πόσο ποθούμε την ζωή.