fbpx

Προς Φιλήμονα

Προς Φιλήμονα 1

Η προς Φιλήμονα είναι η μικρότερη από τις επιστολές του Παύλου και γράφτηκε στην Έφεσο κατά το 52-55 μ.Χ. ή στη Ρώμη το 60-62 μ.Χ.

Ο Φιλήμων είναι εύπορος Χριστιανός που ζει στις Κολοσσές και οφείλει τη μεταστροφή του στο Χριστιανισμό στον ίδιο τον Παύλο. Διαθέτει το σπίτι του για τις χριστιανικές συνάξεις και έχει μεγάλη φιλανθρωπική δραστηριότητα. Από το σπίτι του Φιλήμονα δραπέτευσε ο δούλος Ονήσιμος, αφού διέπραξε κάποια αδικία, και, άγνωστο κάτω από ποιες συνθήκες, βρέθηκε κοντά στον Παύλο στη φυλακή. Από τον Απόστολο γνώρισε το Χριστιανισμό και ως αδερφός πια επιστρέφει στον κύριο του στις Κολοσσές, εφοδιασμένος μ’ αυτό το συστατικό γράμμα του Παύλου.

Ο Παύλος αποκαλύπτεται μέσα σ’ αυτή την επιστολή όχι μόνο ως θεολόγος αλλά και ως άνθρωπος με εξαιρετική λεπτότητα τόσο προς τον παραλήπτη της επιστολής όσο και προς το πρόσωπο για το οποίο στέλνει την επιστολή.

Προς τον πρώτο γράφει ως φίλος, παραιτούμενος ακόμη και του τίτλου του Αποστόλου στην αρχή της επιστολής, καθώς και της εξουσίας που θα μπορούσε με τον τίτλο αυτό να ασκήσει επάνω του. Σέβεται τα κυριαρχικά του δικαιώματα επί του δούλου του βάσει του ισχύοντος δικαίου της εποχής. Δεν προχωρεί πέραν του δέοντος για να του συστήσει την απελευθέρωση του επιστρέφοντος δούλου. Αναγνωρίζει την οφειλή του Ονήσιμου αναλαμβάνοντας ο ίδιος να την πληρώσει.

Προς τον Ονήσιμο από την άλλη πλευρά διαφαίνεται η λεπτότητα του Αποστόλου στο ότι αποφεύγει να χαρακτηρίσει την πράξη του ως φυγή. Δεν αναφέρει την αδικία, αλλά λέει πόσο είναι τώρα πλέον χρήσιμος, τόσο πολύ μάλιστα που θα ήθελε να τον κρατήσει ο ίδιος, κι ακόμη τον αποκαλεί «παιδί του, που στη φυλακή τον γέννησε στη νέα πίστη και αγαπητό αδερφό».

Πέραν του λεπτού ανθρώπου, αναγνωρίζει κανείς εδώ και τον ηγέτη Παύλο που χρησιμοποιεί έμμεσα το αξίωμά του χωρίς να είναι πιεστικός στους συνεργάτες και φίλους του, που σοβαρολογεί αλλά και αστειεύεται, που κάνει λογοπαίγνιο με το όνομα του δούλου αλλά με την έμφαση τελικά στο σοβαρό χαρακτήρα του αιτήματος του.

Η μικρή αυτή επιστολή αποτελεί ένα μαργαριτάρι εφαρμογής της χριστιανικής πίστης και αγάπης στην καθημερινή ζωή. Ο Χριστιανός δεν αναμένει την ανατροπή των υφιστάμενων κοινωνικών δομών για να πραγματώσει τις αρχές της πίστης του, αλλά με την καθημερινή του πράξη τις υπερβαίνει, προσδοκώντας ταυτόχρονα την επικράτηση της βασιλείας του Θεού.

Πηγή: Οι πληροφορίες για τα βιβλία της Καινής Διαθήκης προέρχονται από την Αγία Γραφή, της Ελληνικής Βιβλικής Εταιρείας, Εκδ. 1997

ΠΡΟΣ ΦΙΛΗΜΟΝΑ 1

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ

Φιλήμ. 1,1 Παῦλος, δέσμιος Χριστοῦ ᾿Ιησοῦ, καὶ Τιμόθεος ὁ ἀδελφός, Φιλήμονι τῷ ἀγαπητῷ καὶ συνεργῷ ἡμῶν Φιλήμ. 1,1 Παύλος, δέσμιος για το Χριστό Ιησού, και ο Τιμόθεος ο αδελφός προς το Φιλήμονα τον αγαπητό και συνεργάτη μας Φιλήμ. 1,2 καὶ ᾿Απφίᾳ τῇ ἀγαπητῇ καὶ ᾿Αρχίππῳ τῷ συστρατιώτῃ ἡμῶν καὶ τῇ κατ' οἶκόν σου ἐκκλησίᾳ· Φιλήμ. 1,2 και προς την Απφία την αδελφή και προς τον Άρχιππο το συστρατιώτη μας και προς την κατ’ οίκο σου εκκλησία. Φιλήμ. 1,3 χάρις ὑμῖν καὶ εἰρήνη ἀπὸ Θεοῦ πατρὸς ἡμῶν καὶ Κυρίου ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ. Φιλήμ. 1,3 Χάρη σ’ εσάς και ειρήνη από το Θεό Πατέρα μας και από τον Κύριο Ιησού Χριστό.

Η ΑΓΑΠΗ ΚΑΙ Η ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΦΙΛΗΜΟΝΑ

Φιλήμ. 1,4 Εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ μου πάντοτε μνείαν σου ποιούμενος ἐπὶ τῶν προσευχῶν μου, Φιλήμ. 1,4 Ευχαριστώ το Θεό μου πάντοτε και σε αναφέρω στις προσευχές μου, Φιλήμ. 1,5 ἀκούων σου τὴν ἀγάπην καὶ τὴν πίστιν ἣν ἔχεις πρὸς τὸν Κύριον ᾿Ιησοῦν καὶ εἰς πάντας τοὺς ἁγίους, Φιλήμ. 1,5 γιατί ακούω την αγάπη σου και την πίστη που έχεις προς τον Κύριο Ιησού και σε όλους τους αγίους, Φιλήμ. 1,6 ὅπως ἡ κοινωνία τῆς πίστεώς σου ἐνεργὴς γένηται ἐν ἐπιγνώσει παντὸς ἀγαθοῦ τοῦ ἐν ἡμῖν εἰς Χριστὸν ᾿Ιησοῦν. Φιλήμ. 1,6 για να γίνει η κοινωνία της πίστης σου ενεργητική μέσω της επίγνωσης κάθε αγαθού που είναι μέσα μας στο Χριστό. Φιλήμ. 1,7 χάριν γὰρ ἔχομεν πολλὴν καὶ παράκλησιν ἐπὶ τῇ ἀγάπῃ σου, ὅτι τὰ σπλάγχνα τῶν ἁγίων ἀναπέπαυται διὰ σοῦ, ἀδελφέ. Φιλήμ. 1,7 Γιατί είχα πολλή χαρά και παρηγοριά για την αγάπη σου, επειδή τα σπλάχνα των αγίων έχουν αναπαυτεί μ’ εσένα, αδελφέ.

Ο ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΡΑΚΑΛΕΙ ΓΙΑ ΤΟΝ ΟΝΗΣΙΜΟ

Φιλήμ. 1,8 Διό, πολλὴν ἐν Χριστῷ παρρησίαν ἔχων ἐπιτάσσειν σοι τὸ ἀνῆκον, Φιλήμ. 1,8 Γι’ αυτό, αν και έχω πολλή παρρησία στο Χριστό, για να σε διατάζω να κάνεις το καθήκον σου, Φιλήμ. 1,9 διὰ τὴν ἀγάπην μᾶλλον παρακαλῶ· τοιοῦτος ὤν, ὡς Παῦλος πρεσβύτης, νυνὶ δὲ καὶ δέσμιος ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ, Φιλήμ. 1,9 χάρη της αγάπης μάλλον σε παρακαλώ, τέτοιος που είμαι, ως ο Παύλος, ο ηλικιωμένος, τώρα μάλιστα και δέσμιος για το Χριστό Ιησού: Φιλήμ. 1,10 παρακαλῶ σε περὶ τοῦ ἐμοῦ τέκνου, ὃν ἐγέννησα ἐν τοῖς δεσμοῖς μου, ᾿Ονήσιμον, Φιλήμ. 1,10 σε παρακαλώ για το δικό μου τέκνο, που γέννησα στα δεσμά μου, τον Ονήσιμο, Φιλήμ. 1,11 τὸν ποτέ σοι ἄχρηστον, νυνὶ δὲ σοὶ καὶ ἐμοὶ εὔχρηστον, ὃν ἀνέπεμψα· Φιλήμ. 1,11 αυτόν που κάποτε σου ήταν άχρηστος, αλλά τώρα και σ’ εσένα και σ’ εμένα είναι χρήσιμος, Φιλήμ. 1,12 σὺ δὲ αὐτόν, τοῦτ' ἔστι τὰ ἐμὰ σπλάγχνα, προσλαβοῦ· Φιλήμ. 1,12 τον οποίο σου έστειλα πίσω, αυτόν, τουτέστι τα δικά μου σπλάχνα. Φιλήμ. 1,13 ὃν ἐγὼ ἐβουλόμην πρὸς ἐμαυτὸν κατέχειν, ἵνα ὑπὲρ σοῦ διακονῇ μοι ἐν τοῖς δεσμοῖς τοῦ εὐαγγελίου· Φιλήμ. 1,13 Αυτόν εγώ ήθελα να τον έχω κοντά μου, ώστε να με διακονεί για λογαριασμό σου στα δεσμά του ευαγγελίου, Φιλήμ. 1,14 χωρὶς δὲ τῆς σῆς γνώμης οὐδὲν ἠθέλησα ποιῆσαι, ἵνα μὴ ὡς κατὰ ἀνάγκην τὸ ἀγαθόν σου ᾖ, ἀλλὰ κατὰ ἑκούσιον. Φιλήμ. 1,14 αλλά χωρίς τη δική σου γνώμη δε θέλησα να κάνω τίποτα, για να μην είναι αναγκαστική η αγαθή σου πράξη αλλά εκούσια. Φιλήμ. 1,15 τάχα γὰρ διὰ τοῦτο ἐχωρίσθη πρὸς ὥραν, ἵνα αἰώνιον αὐτὸν ἀπέχῃς, Φιλήμ. 1,15 Ίσως, βέβαια, γι’ αυτό χωρίστηκε προσωρινά από εσένα, για να τον έχεις πλήρως αιώνια, Φιλήμ. 1,16 οὐκέτι ὡς δοῦλον, ἀλλ' ὑπὲρ δοῦλον, ἀδελφὸν ἀγαπητόν, μάλιστα ἐμοί, πόσῳ δὲ μᾶλλον σοὶ καὶ ἐν σαρκὶ καὶ ἐν Κυρίῳ! Φιλήμ. 1,16 όχι πια ως δούλο, αλλά περισσότερο από δούλο, ως αδελφό αγαπητό, μάλιστα για μένα και πόσο μάλλον για σένα, και στη σάρκα και στον Κύριο. Φιλήμ. 1,17 εἰ οὖν με ἔχεις κοινωνόν, προσλαβοῦ αὐτὸν ὡς ἐμέ. Φιλήμ. 1,17 Αν λοιπόν με θεωρείς συμμέτοχο στα αισθήματα, δέξου αυτόν σαν εμένα. Φιλήμ. 1,18 εἰ δέ τι ἠδίκησέ σε ἢ ὀφείλει, τοῦτο ἐμοὶ ἐλλόγει· Φιλήμ. 1,18 Και αν σε κάτι σε αδίκησε ή σου οφείλει, αυτό σ’ εμένα καταλόγισέ το. Φιλήμ. 1,19 ἐγὼ Παῦλος ἔγραψα τῇ ἐμῇ χειρί, ἐγὼ ἀποτίσω· ἵνα μὴ λέγω σοι ὅτι καὶ σεαυτόν μοι προσοφείλεις. Φιλήμ. 1,19 Εγώ ο Παύλος έγραψα με το δικό μου χέρι, εγώ θα το ξεπληρώσω – για να μη σου λέω ότι και τον εαυτό σου ακόμα μου οφείλεις. Φιλήμ. 1,20 ναί, ἀδελφέ, ἐγώ σου ὀναίμην ἐν Κυρίῳ· ἀνάπαυσόν μου τὰ σπλάγχνα ἐν Κυρίῳ. Φιλήμ. 1,20 Ναι, αδελφέ, είθε κι εγώ να είχα κάποιο όφελος από εσένα στη σχέση μου με τον Κύριο∙ ανάπαυσέ μου τα σπλάχνα στο Χριστό. Φιλήμ. 1,21 Πεποιθὼς τῇ ὑπακοῇ σου ἔγραψά σοι, εἰδὼς ὅτι καὶ ὑπὲρ ὃ λέγω ποιήσεις. Φιλήμ. 1,21 Επειδή είμαι πεισμένος για την υπακοή σου, σου έγραψα, ξέροντας ότι και περισσότερο από αυτά που λέω θα κάνεις. Φιλήμ. 1,22 ῞Αμα δὲ καὶ ἑτοίμαζέ μοι ξενίαν· ἐλπίζω γὰρ ὅτι διὰ τῶν προσευχῶν ὑμῶν χαρισθήσομαι ὑμῖν. Φιλήμ. 1,22 Συγχρόνως, μάλιστα, και ετοίμαζέ μου φιλοξενία∙ γιατί ελπίζω ότι μέσω των προσευχών σας θα χαριστώ σ’ εσάς.

ΑΣΠΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ

Φιλήμ. 1,23 ᾿Ασπάζεταί σε ᾿Επαφρᾶς ὁ συναιχμάλωτός μου ἐν Χριστῷ ᾿Ιησοῦ, Φιλήμ. 1,23 Σε χαιρετά ο Επαφράς, ο συναιχμάλωτός μου για το Χριστό Ιησού, Φιλήμ. 1,24 Μᾶρκος, ᾿Αρίσταρχος, Δημᾶς, Λουκᾶς, οἱ συνεργοί μου. Φιλήμ. 1,24 ο Μάρκος, ο Αρίσταρχος, ο Δημάς, ο Λουκάς, οι συνεργάτες μου. Φιλήμ. 1,25 ῾Η χάρις τοῦ Κυρίου ἡμῶν ᾿Ιησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύματος ὑμῶν· ἀμήν Φιλήμ. 1,25 Η χάρη του Κυρίου Ιησού Χριστού ας είναι μαζί με το πνεύμα σας.

Πηγές

Το αρχαίο ελληνικό κείμενο της Καινής Διαθήκης με ερμηνευτική απόδοση ανήκει στον Ιωάννη Θ. Κολιτσάρα και έχει ληφθεί από την ιστοσελίδα www.bibles.gr. Σε μερικά κείμενα το αρχαίο κείμενο είναι αντιγραφή από την Καινή Διαθήκη της Αποστολικής Διακονίας της Εκκλησίας της Ελλάδος. Η μετάφραση είναι αντιγραφή από την "Α' Μεταγλώττιση της Καινής Διαθήκης" Σπύρου Κίμ. Καραλή, A' έκδοση 1991. Στα κείμενα αυτά ανήκουν οι επιστολές του Αποστόλου Παύλου προς Γαλάτας, προς Κολοσσαείς, προς Β' Θεσσαλονικείς, Α' και Β' προς Τιμόθεον, προς Τίτον και προς Φιλήμονα. Ακόμη ανήκουν η Επιστολή του Ιακώβου, του Ιωάννου Β' και Γ', και του Ιούδα.

Το κείμενο της Καινής Διαθήκης βρίσκεται επίσης και στο site Ορθόδοξοι Ορίζοντες